Cùng nông dân bảo vệ môi trường

Lâu nay, việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) là những yếu tố không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, vấn đề xử lý vỏ chai, bao bì các loại thuốc BVTV vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Chương trình “Cùng nông dân bảo vệ môi trường” được thực hiện tại huyện Vị Thủy đã góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường do rác thải này gây nên.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Trên địa bàn tỉnh, chỉ riêng diện tích đất trồng lúa hàng năm khoảng 199.000ha ở vụ Đông xuân, Hè thu và Thu đông. Trung bình lượng thuốc BVTV được người dân sử dụng trong sản xuất lúa trên 2.800 tấn/năm. Thông thường, lượng bao bì thuốc BVTV chiếm khoảng 10% so với lượng thuốc được tiêu thụ. Tính ra, hàng năm trên toàn tỉnh có hơn 280 tấn bao bì thuốc BVTV các loại được thải ra môi trường. Qua nhiều nghiên cứu cho thấy, vỏ thuốc BVTV có khả năng lưu tồn lâu trong đất, ngấm vào nguồn nước, ảnh hưởng đến các loài sinh vật và con người. Nếu không có các biện pháp xử lý một cách khoa học, thích hợp sẽ gây ô nhiễm môi trường và rất khó khắc phục.

Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, việc thu gom, xử lý vỏ chai, bao bì thuốc BVTV trên đồng ruộng vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Đa phần, người dân có thói quen vứt bỏ bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng ngay trên đồng ruộng, kênh rạch. Nguyên nhân một phần là do người dân còn thiếu hiểu biết về tác hại của các loại rác thải này đối với môi trường và sức khỏe của cộng đồng. Bên cạnh đó, việc tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân trong các hoạt động sản xuất kết hợp bảo vệ môi trường vẫn chưa đạt hiệu quả cao. 

Người dân tập hợp rác thải thuốc BVTV lại điểm thu gom để đem đi xử lý.

Ông Võ Văn Chơn, ở ấp 3, xã Vị Thanh, cho biết: “Trước đây, theo thói quen, sau khi sử dụng xong thuốc BVTV thì chai lọ, vỏ thuốc tôi cũng bỏ lại ngay trên bờ mẫu. Tác hại của thuốc đối với sức khỏe thì tôi biết rất rõ, còn tác hại các loại vỏ thuốc đối với môi trường và cách xử lý thì trước đây tôi cũng chưa biết đến”. Trên thực tế, ngoài việc bỏ lại vỏ bao bì thuốc BVTV vừa sử dụng tại đồng ruộng thì một số ít người dân cũng có thói quen thu gom những loại vỏ chai có thể tái chế lại để bán cho các điểm thu mua phế liệu. Một số khác thì tự thiêu đốt, đào hố chôn lấp tại nhà hoặc tại ruộng. Tuy nhiên, các hành động trên cũng không được khuyến khích, do đây là những loại rác thải nguy hại, cần có biện pháp xử lý triệt để theo quy định.

Nhằm giảm thiểu nguy cơ gây ô nhiễm môi trường do tác hại của rác thải thuốc BVTV gây nên, đầu vụ lúa Đông xuân vừa rồi, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh đã phối hợp với Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật An Giang thực hiện chương trình “Cùng nông dân bảo vệ môi trường” trên địa bàn huyện Vị Thủy. Từ đầu vụ sản xuất, người dân đã được cán bộ chuyên môn tập huấn kiến thức về việc sử dụng thuốc BVTV an toàn hiệu quả, cách thu gom rác thải thuốc BVTV, nhân rộng các mô hình sản xuất có lợi cho môi trường, khuyến cáo nông dân hạn chế sử dụng thuốc BVTV trong sản xuất gây ảnh hưởng đến môi trường.

Hiện tại, trên địa bàn xã Vị Thanh đã xây dựng được 6 hố rác thải BVTV để người dân tập trung bao bì, vỏ chai chờ xử lý. Tại những nơi khác, chưa được xây dựng các hố tập trung rác thì Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật An Giang cũng phân bổ cho các hộ dân những túi rác chuyên dụng để tự thu gom, tập hợp lại chờ đem đi xử lý sau mỗi mùa vụ. Ông Võ Văn Chơn cho biết thêm: “Tôi thấy chương trình “Cùng nông dân bảo vệ môi trường” rất có ý nghĩa. Nhờ tham gia chương trình này mà tôi hiểu biết được tác hại của các loại bao bì thuốc BVTV đối với sức khỏe và môi trường. Từ đầu vụ Đông xuân đến nay, tôi và người dân xung quanh khu vực này không còn vứt vỏ chai thuốc BVTV ra ruộng nữa, mà cho vào túi ni lông buộc kín rồi đem bỏ vào các hố tập trung theo quy định”.

Ông Phan Văn Bình, Trưởng trạm BVTV huyện Vị Thủy, cho biết: Vị Thủy là đơn vị đầu tiên trên địa bàn tỉnh được chọn thực hiện thí điểm chương trình “Cùng nông dân bảo vệ môi trường”. Chương trình thực hiện nhằm giúp người dân loại bỏ thói quen vứt bỏ các loại bao bì thuốc BVTV trên đồng ruộng gây ảnh hưởng đến sức khỏe, môi trường đất và nước. Từng bước tạo ý thức cho người dân sau khi sử dụng thuốc BVTV phải thu gom, tập trung vỏ bao bì vào nơi quy định. Mặc dù, chương trình mới thực hiện được 3-4 tháng, nhưng hiệu quả mang lại bước đầu rất khả quan. Đa phần người dân đã có ý thức hơn và phối hợp với địa phương thực hiện rất nghiêm túc. Vụ lúa vừa qua, toàn huyện đã thu gom được trên 70kg rác thải thuốc BVTV giao cho Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật An Giang đem đi xử lý. Thời gian tới, Trạm BVTV huyện sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan để duy trì chương trình nhằm tạo thói quen tốt cho người dân trong việc thu gom, xử lý bao bì thuốc BVTV, góp phần giảm thiểu tác hại của loại rác thải này đối với môi trường tự nhiên và sức khỏe của cộng đồng.

Bài, ảnh: MỸ AN